Er zijn verschillende oorzaken voor gevoeligheid. Contacteer je tandarts, die zal nakijken wat de oorzaak is van de gevoeligheid.
Er kan cariës (een gaatje) zijn, een barst in een tand, een vulling die niet meer goed afsluit, slijtage of verlies van glazuur, terugtrekkend tandvlees, blootliggende wortel(s)....
Soms gaat het om dentinegevoeligheid. Dentine is het tandbeen onder het glazuur. Als er geen bescherming meer is van glazuur of tandvlees, ligt het dentine bloot in de mond en kan je tand gevoelig worden bij koud, warm, aanraken, zoet,...

Oorzaken:

een verkeerde poetstechniek (te hard borstelen), terugtrekkend tandvlees, abrasieve tandpasta (‘voor witte tanden’), slijtage door tandenknarsen, te vaak zure dingen eten en drinken (fruit, yoghurt, wijn, frisdrank, fruitsap, …) met als gevolg erosie.

Advies:

• gebruik een elektrische tandenborstel of indien je handmatig poetst: geen harde of medium borstel gebruiken, altijd een zachte.
• druk niet te hard en maak cirkelvormige bewegingen. Niet horizontaal 'schuren' op je tanden.
• probeer het tandenknarsen overdag onder controle te krijgen, ‘s nachts kun je een knarsplaat dragen.
• gebruik geen tandpasta ‘voor wittere tanden’, ze zijn abrasiever dan gewone tandpasta’s.
• gebruik een tandpasta specifiek voor gevoelige tanden (sensodyne of nanosensitive, bij je apotheek), na het poetsen een beetje van die tandpasta op de gevoelige plaatsen aanbrengen.
• beperk de frequentie van zure voedingsmiddelen.

Wacht enkele weken af.
Indien deze maatregelen niet helpen of als de klachten erger worden, neem terug contact op met je tandarts.

Maak een afspraak met je tandarts.
Als er een tand los staat of verplaatst is, bel dan onmiddellijk naar je tandarts voor een afspraak, de tanden moeten mogelijks gespalkt worden en best zo snel mogelijk.
Is er een tand volledig uit zijn tandkas (tand met wortel), bewaar hem onder je tong of in melk, laat niet uitdrogen en gebruik geen kraantjeswater. Maak zo snel mogelijk een afspraak: de tand wordt best teruggeplaatst in de tandkas binnen het uur.

• Vermijd de eerste dag: roken, alcohol, hete drank/voeding, zware fysieke inspanning.
• De dag zelf de mond niet spoelen. Poetsen moet wel gebeuren, eventueel zonder tandpasta of je spuwt de tandpasta gewoon uit. De dag nadien mag je wel terug spoelen.
• Bij pijn: neem een pijnstiller in, het best is dafalgan of brufen (Ibuprofen). Geen aspirine! Dit kan de wonde terug doen bloeden.
• Bij nabloeding: Bijt gedurende minstens 20 minuten op een propere zakdoek of een kompres. Als dat niet lukt: probeer opnieuw, een half uur.
• Zeer belangrijk voor de genezing is het schoonhouden van de mond door dagelijks de tanden goed te poetsen.
• Gedurende de volledige genezing van de wonde (zeker de eerste 2 weken) kan je beter niet roken. Roken vertraagt de wondgenezing en doet het risico op complicaties na extractie toenemen. Rokers hebben beduidend vaker en meer last (pijn) na een extractie.
• Indien er hechtingen aangebracht zijn, kan het gebeuren dat deze loskomen. Sommige draadjes gaan vanzelf weg. Je tandarts geeft je daar meer uitleg over.

Tandpasta’s zijn voor 95% hetzelfde. Bijgevolg zijn haast alle tandpasta's even goed. (Behalve homeopathische: die bevatten geen fluor en beschermen je tanden onvoldoende). Er moet fluor inzitten, 1500 ppm voor volwassenen.
Voor de kinderen: Zo lang de kans bestaat dat je kind tandpasta inslikt, neem je tandpasta aangepast aan de leeftijd van het kind. Van zodra je kind in staat is alle tandpasta elke keer uit te spuwen, kan je overschakelen naar een tandpasta voor volwassen (beschermt het glazuur beter dan kindertandpasta's).
Er bestaan ook goede tandpasta’s voor gevoelige tanden, o.a. Sensodyne. Wel pas effect na enkele weken gebruik.
De juiste poetstechniek (grondig poetsen, tussen de tanden poetsen) is véél belangrijker dan met welke tandpasta je aan het poetsen bent.
Let ook op met tandpasta’s "voor witte tanden": laat je niet verleiden door de reclame, verwacht er niet te veel van. Sommige van die tandpasta’s kunnen je tanden zelfs gevoelig maken (te abrasief). Verwacht dus niet te veel van de beloftes die de fabrikant op de tube zet, het is veel belangrijker om de adviezen op te volgen die je tandarts je meegeeft.

Een gebroken of gebarsten prothese kan doorgaans eenvoudig hersteld worden.
Maak een afspraak en hou er rekening mee dat je je prothese 1 à 2 dagen moet missen.
Soms moet er een afdruk in of over de prothese genomen worden.
We raden af om je gebit rechtstreeks binnen te brengen bij een tandtechnieker:

• die is niet bevoegd om in de mond te werken (vb. afdrukken nemen)
• die zal sommige andere poblemen niet herkennen
• de kosten kunnen hoger zijn (je bent niet verzekerd door je mutualiteit op deze manier)

Poets elke dag je prothese.
Er bestaan speciale protheseborstels.
Gebruik geen tandpasta: de schurende werking kan microfijne krasjes maken waar bacteriën zich kunnen in nestelen. Gebruik gewone (vloeibare) handzeep of speciale gel of mousse voor je kunstgebit.

Tabletjes die oplossen in water mag je gebruiken maar ze reinigen onvoldoende.

Indien er een beetje aanslag (tandsteen) op je prothese zit: leg je prothese 1 nacht in een glas met de helft water, de helft azijn.
Als het zo veel is dat je het zelf niet meer wegkrijgt, maak je best een afspraak.  

Neem de tijd om te wennen aan je prothese. Die kan in het begin een beetje onwennig zitten en soms pijn veroorzaken. De pijn van een drukplaats gaat niet vanzelf over. Je tandarts zal de prothese bijslijpen tot er geen klachten meer zijn. Probeer dit niet zelf te doen. Er zijn geen kosten verbonden aan die controle-afspraken.

In het begin maak je mogelijks meer speeksel. Dat is normaal en van voorbijgaande aard.

Neem in het begin rustig de tijd om te eten. Neem kleine porties en begin met zachte dingen. Je zal niet onmiddellijk in een appel kunen bijten! Je kunt ook niet verwachten dat je hetzelfde kauwcomfort zal hebben als vroeger met je eigen tanden. Ook dat went na een tijd.

Praten kan in het begin ook iets moeilijker zijn. Ook dat heeft wat tijd nodig, na een tijdje hoor of merk je dat niet meer.

Doe je prothese ‘s nachts uit. Anders is de kans groot dat je een schimmelinfectie krijgt onder je prothese (ook al voel je dat niet).

Poets elke dag je prothese. Er bestaan speciale protheseborstels. Gebruik geen tandpasta: de schurende werking kan microfijne krasjes maken waar bacteriën zich kunnen in nestelen. Gebruik gewone (vloeibare) handzeep of speciale gel of mousse voor je kunstgebit.
Tabletjes die oplossen in water mag je gebruiken maar ze reinigen onvoldoende.
Indien er een beetje aanslag (tandsteen) op je prothese zit: leg je prothese 1 nacht in een glas met de helft water, de helft azijn.

Door omstandigheden kan het zijn dat je prothese na een tijd niet meer perfect past. Dat kan verschillende oorzaken hebben: botverlies (een normaal proces, gaat geleidelijk..., vaker en sneller bij vrouwen boven de 50 jaar), vermageren, …
Daarom is het toch nodig af en toe op controle te komen, omdat je dat zelf niet altijd merkt.
Een aanpassing van je prothese kan noodzakelijk zijn en ervoor zorgen dat die beter zit of minder snel breekt. Om optimaal verzekerd te blijven, moeten ook patiënten die een (volledige) prothese dragen jaarlijks op controle komen.

Heb je last, klachten, vragen of twijfels: maak een afspraak, we helpen je graag verder.

Ja! Het is heel belangrijk dat het melkgebit goed verzorgd wordt.
Melktanden die niet verzorgd worden, kunnen vroegtijdig verloren gaan (moeten soms getrokken worden omwille van abces) en dat kan dan weer later voor moeilijkheden zorgen bij de doorbraak van de definitieve tanden. Soms zien we ook (erg) jonge kindjes met tandpijn.
Kom op tijd voor de eerste keer naar de tandarts (2 à 3 jaar) en wacht niet tot er problemen zijn. Zo kan een eerste tandartsbezoek een aangename ervaring zijn voor je kind.

Het beste is om te stoppen rond 2-jarige leeftijd.
Een tutje kun je ‘aan Sinterklaas’ geven of aan de Kerstman, Paashaas... Probeer vol te houden, als je kind blijft vragen of huilen naar het tutje. Het duurt enkele dagen en na verloop van tijd zijn ze het vergeten. Je kan het beter écht weg doen en niet meer bovenhalen, probeer consequent te zijn, ook als het wat moeilijk gaat.
Een aanrader is de Tuttenboom. De dichtsbijzijnde staan in Geel en Hasselt. Een leuke wandeling waard!
Je kind afleren te duimen is iets moeilijker. Probeer hier ook vol te houden.
Een hulpmiddel is Byte-X, te verkrijgen bij de apotheek. Je lakt er de duim regelmatig mee in, het smaakt erg vies. Na 2 à 3 weken gaat het duimen over. Als dit niet onmiddellijk lukt, probeer na enkele weken of maanden opnieuw. Veel succes!

Het is aangewezen één keer per jaar tandsteen te laten verwijderen. Hoe beter de mondhygiëne, hoe minder tandsteen. Echter een kleine hoeveelheid is normaal. Bij sommige mensen is het nodig om vaker tandsteen te verwijderen, dat kan je best bespreken met je tandarts.

Wat is tandsteen?
Tandsteen is verkalkte tandplaque. Tandplaque is een hoopje bacteriën, dat kun je zelf nog wegpoetsen. Op plaatsen waar het moeilijk poetsen is (tussen de tanden, aan de binnenkanten) of dicht bij speekselkliertjes zal de tandplaque verkalken tot tandsteen. Dat krijg je met je tandenborstel niet meer weg.

Waarom moet dat weg?
Tandsteen kan verschillende problemen veroorzaken: tandvleesontsteking, afbraak van kaakbot, terugtrekken van tandvlees, mondgeur, esthetische problemen, ...

Hoe gebeurt het?
Met ultrasone tip en/of handinstrumenten. In geval van tandvleesontsteking kan er bloeding optreden tijdens het verwijderen van tandsteen. Het kan ook onder lokale verdoving gebeuren als het tandsteen diep onder het tandvlees zit of als de tanden zeer gevoelig zijn.

Kan dat samen met mijn controle?
Niet altijd. Soms maken we een aparte afspraak voor de tandsteenreiniging. Als er veel tandsteen zit, tot onder je tandvlees, kan de behandeling soms 3 kwartier tot een uur duren, inclusief de nodige mondhygiëne-instructies. Dat wordt op voorhand besproken.

Maak zo snel mogelijk een afspraak met je tandarts. Ondertussen kan je een pijnstiller innemen.

• Paracetamol (dafalgan, perdolan,..) is verkrijgbaar bij je apotheek zonder voorschrift.
• Ibuprofen (brufen, nurofen,...) is enkel te verkrijgen met een voorschrift (mag niet ingenomen worden door mensen met maagklachten, maagzuur, maagzweer,...).

Wanneer je rekening houd met volgende tips, blijft je mondhygiëne onder controle:

• Poets 2 keer per dag je tanden, bij voorkeur met een elektrische tandenborstel.
• De avondpoetsbeurt is de allerbelangrijkste (enkel ‘s morgens poetsen is onvoldoende).
• Poets niet onmiddelijk na het eten. Laat zeker een half uur tussen.
• Doe het grondig.
• Poets ook dagelijks tussen uw tanden (vraag advies aan de tandarts, hoe doe je dat best?)
• Mondspoelmiddelen zijn overbodig.
• Tongborstelen is wel nodig, na de poetsbeurt. Gebruik eventueel een tongschraper.
• Bij kinderen zouden de ouders moeten napoetsen tot ze ongeveer 8 jaar zijn.
• Voor de prothesedragers: laat je prothese 's nachts uit. Reinig dagelijks met een borstel en een beetje handzeep (géén tandpasta). Gewoon afspoelen is onvoldoende. In een oplossing met een tabletje leggen is niet efficiënt.

Wat is een slechte adem (halitose)?

Bijna altijd ligt het probleem in de mond zelf. In een gezonde mond zal de adem geen speciale geur hebben, behalve eventueel ’s morgens. Het zijn bacteriën die de geur produceren. Die zitten meestal achteraan in de mond, op de tong en tussen de tanden. Bij mensen met parodontitis (ontsteking v/h tandvlees en kaaksbeen) komt dit vaak voor.

Oorzaak:

• Ontstekingen of infecties in de mond
• Speekselgebrek, droge mond (o.a. door medicatie)
• Bepaalde eetgewoonten (knoflook, uien, bepaalde kruiden, …)
• Roken
• Alcohol
• Bepaalde ziekten en aandoeningen (nierziekten, maaglast,…)

Behandeling

Als je last hebt van een slechte adem, kan je best een afspraak maken met je tandarts voor een controle.

Wat je zeker moet doen:

• Een goede dagelijkse mondhygiëne.
• Minstens 2 x per dag grondig uw tanden poetsen (zeker ’s avonds).
• 1 à 2 keer per jaar tandsteen laten verwijderen bij je tandarts.
• Tong reinigen met een tongreiniger (tongschraper).
• Elke dag tussen de tanden poetsen met speciale borsteltjes of tandenstokers.
• Eventueel (tijdelijk) een mondspoelmiddel gebruiken (bv. Halita, bij je apotheek).
• Extra kan je nog een speciale tandpasta gebruiken (parodontax).
• Eventueel een suikervrije kauwgom gebruiken (Xylitol).

Dus kort samengevat:

1. Tussen de tanden poetsen
2. Tanden grondig poetsen (best met een elektrische tandenborstel)
3. Tong schrapen

Als alle mondproblemen verzorgd zijn door je tandarts en je houdt er een prima mondhygiëne op na, is de kans groot dat je adem niet meer zal ruiken. Als de slechte geur dan nog steeds aanwezig is: contacteer je huisarts voor verder onderzoek naar een eventuele andere oorzaak.

Mondspoelmiddelen zijn overbodig. Als je je tanden goed poetst, heeft het geen meerwaarde. En anders ook niet, het neemt geen tandplaque weg. Mondspoelmiddelen op basis van alcohol kunnen op lange termijn zelfs schadelijk zijn.
Veel belangrijker is een juiste poetstechniek, tussen de tanden poetsen en de tong borstelen. De mond spoelen zal in geen geval een oplossing zijn voor pijn, tandsteen, cariës of andere tandproblemen.

Het is heel belangrijk als je zwanger bent of wilt worden, dat je je gebit laat verzorgen. Ontstekingen in de mond zouden vroegtijdige contracties kunnen uitlokken. Vertel steeds aan je tandarts dat je (mogelijks) zwanger bent.
Best worden dan geen RX-foto’s genomen. Indien het echt noodzakelijk zou zijn, kan een RX genomen worden terwijl je een loden schort aan hebt die de straling tegenhoudt.

Wat wel kan

• Alle tandheelkundige behandelingen inclusief lokale verdoving.
• Medicatie die je kan innemen: Dafalgan (paracetamol) en Amoxicilline (antibiotica).

Wat niet kan

• Brufen (ibuprofen) en andere soorten antibiotica dan Amoxicilline.

Hoe vaak je eet en wat je eet, is van groot belang voor de gezondheid van je gebit. Beperk het aantal tussendoortjes.
Probeer het aantal eetmomenten per dag te beperken tot 5. Eet goed aan tafel zodat je tussendoor niet voortdurend "kleine hongertjes" moet stillen. Je tanden hebben rustpauzes nodig. Drink water tussendoor in plaats van suikerhoudende dranken.

Vermijd zoveel mogelijk:

• Frisdrank en fruitsap. Ook ‘light’ frisdranken tasten de tanden aan.
• Richtlijnen zijn: 1 keer per dag fruitsap en 1 keer per week frisdrank, het best bij de maaltijd.
• Idem voor fristi, chocomelk, grenadine, sportdranken. Ze bevatten te veel suiker of zuur.
• Suikergoed of snoep.
• Koekjes: niet zo onschuldig als het lijkt, 1 keer per dag is genoeg!
• Chocolade.

Wat kan dan wel?

• Fruit en groenten, eet 2 stukken fruit per dag.
• Water en melk.
• Kaas.
• Nootjes.
• Suikervrije snoepjes.
• Suikervrije kauwgom, te herkennen aan lachend tandje met paraplu-tje boven het hoofd.
• Eet gevarieerd en voldoende aan tafel.

Je kan een afspraak maken op volgende manieren:

• Maak bij voorkeur je afspraak online.
• Als je hierbij moeilijkheden ondervindt, kun je bellen: 013/67 37 60. Als je doorverbonden wordt met ons telesecretariaat, wacht even (muziekje) tot iemand je kan verder helpen.
• Is het dringend (pijn, last, zwelling, op tanden gevallen, ....) dan kan je ons best een e-mail sturen met je naam, telefoonnummer en een korte beschrijving van het probleem. We proberen je zo snel mogelijk te contacteren om je verder te helpen.
• In het weekend kan je terecht bij de wachtdienst (enkel dringende zaken).

Gebruik bij voorkeur een elektrische tandenborstel.
Een gewone tandenborstel moet aan volgende voorwaarden voldoen:

• zachte haren
• eenvoudig model
• rechte steel
• klein kopje

Vanaf 2 à 3 jaar. Rond 2,5 jaar staat het melkgebit volledig in de mond (20 tandjes). Wacht niet tot er gaatjes zijn of je kind klaagt van tandpijn.
Kom vroeg genoeg, zodat de eerste ervaring een leuke is!
Als we gaatjes in een vroeg stadium opmerken, kunnen we dat vaak zonder verdoving behandelen. Kinderen komen best halfjaarlijks op controle.